Atatürk Köşkü
Yalova’da Yürüyen
Köşk'ten çıktıktan sonra Atatürk Köşkü için yola koyulduk. Yürüyen Köşkü
arkamızda bırakırken yüreğimiz oldukça duygulanmıştı.
Atatürk Köşküne gitmek için limanın hemen yanından kalkan
minibüslerle ulaşım sağlanıyordu. Yaklaşık 45 dk içinde termale
varmıştık. Atatürk Köşkü için biletlerimizi aldık ve her saatin çeyrek
geçe ve ya çeyrek kala bölümlerinde rehber ile gezmek için saatin gelmesini
beklemeye başladık.
Atatürk’ün hatıralarıyla dolu olan bu köşke bu kadar geç
ziyarete geldiğime çok üzgündüm… İçeriyi anlatmak o kadar zor ki aslında… O
duyguyu ifade edebilmek, ağlamak, hissetmek, özlemek, merak etmek, dokunmak
istemek ve daha çoğu bunları nasıl ifade edebilirim bilmiyorum. Atatürk burayı
çok severmiş, sağlık için ziyaret etmiş. Öyle ki “Yalova Benim Kentimdir.”
Termal için ise “Geleceğin Su Şehri Olacaktır” demiş Atatürk.
Köşkün içine ilk girdiğimiz anda karşımıza çıkan tablo
Atatürk’ün sanatı ne kadar sevdiğini bir kez daha gösterdi bize. İçeride ki
eşyalar o kadar naif, kibar ve mütevazi ki… Yanımızda bulunan birisi şöyle dedi
“moda tekrar bu zamanlara dönüyor.” Bence de dönmeli her eşyanın bir anlamı
var, belki de orada olmasının sebebi, eski zamanlardaki yalınlık ve sadelik
benim için bir görsel şölen. Eşyaya boğulmadan gelen yaşam huzurun ta kendisi…
Temiz havayı yoğun bir şekilde hissederken aynı zamanda
köşkün çevresini turladık. Atatürk Köşk’ü; “ 1929 yılında, Atatürk'ün emriyle
Prof. S. Hakkı ELDEM tarafından 38 günde yapılmıştır. İki katlı tamamen
ahşaptır. 4 kabul salonu ve 11 odası bulunmaktadır. Eşyaları İstanbul'daki
çeşitli saraylardan getirilmiştir. İlk konuğu İran Kralı Rıza Pehlevi'dir.
Cumhuriyetin ilk yıllarında hükümetin yaz dönemi çalışmalarını yaptığı yer
halini almıştır. Birçok önemli karar burada alınmıştır. Serbest Fırkanın
kurulması, Yerli Malı Haftası, çok partili sisteme geçiş, Türk Tarih ve Dil
Kurumlarının kurulması, Kuran’ı-Kerim’in Türkçeleştirilmesi çalışmaları gibi
zamanın birçok önemli kararları burada alınmıştır. 1984 yılına kadar bu
şekilde hizmet vermiştir. Ayrıca Atatürk Köşkü Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayında
vefatından önce son günlerini geçirdiği yer olması yönünden de önemlidir. 1984
yılında yapılan restorasyon çalışmalarından sonra müze olarak hizmete açılmış
ve günümüzde de müze olarak hizmet vermektedir.
Köşk’te bulunan bazı eşyalar ve özellikleri;
· Kurşunlu banyo ve kadınlar tablosu (Nurettin Niyazi
1930)
· Bir dağ yamacı ve bazı hayvanları temsil eden bir
resim (Ayvazoski–1875).
· Halılar: İran, Hereke.
· Vazolar: Yıldız porselen, Fransa, Japon ve Çin,
ayrıca bir tanesi Mısır yapımın Hiyeroğlif yazılarla süslü pirinç ve abanoz
ağacından yapılmış.
· Karyolalar: Pirinç yatak odası takımı, Fransız lake
sandalyeler ceylan derisi ile kaplanmıştır.
· Radyo: Alman (RCA) marka. Piyano: Wilheelm Spaethe
(Gera) Anneannesinden kalan kanaviçeli seccade.
· Masa: iki tarafı da eşit yapılmış, her iki tarafa
kullanılıyor, İngiliz yapımı demir aksamları, yaldız altından kaplama.
· Dosya Dolabı: Kaplama, gül ağacı, demir aksamları
yaldız altın. İran Şahı’nın hediyesi saat, şamdan altın, yaldız kaplama.
Bina kargirdir ve arazinin eğimine uygun olarak inşa
edilmiştir. Kuzey- güney doğrultusunda uzunlamasına dikdörtgen bir alanın
üzerine yerleştirilmiştir. Yapı kırma çatıyla örtülüdür.
Doğu cephesinde zemin kata teras, birinci kata “ L” biçimli
bir balkon yerleştirilmiştir. Güney cephesinin güneydoğu köşesine giriş
verilmiştir. Burası gömme balkon içine alınmıştır. Güneybatı köşesi
pahlanmıştır.
Batı cephesi olan giriş cephesine, çok sayıda pencere
açılmıştır. İçeriye altı basamaklı bir merdivenle girilir. Buradan büyük bir
orta sofaya geçilir. Bu bölüm “Şeref salonu” olarak adlandırılır. Salonun kuzey
bölümünde toplantı ve yemek odasına geçilir. Terastan, toplantı ve yemek
salonuna birer kapıyla girilebilen, binanın kuzey cephesinde küçük bir çalışma
odası yer alır. Zemin katta Makbule Hanım’ın odası, Hizmetlilerin odası, bir
oturma odası ve banyo bulunmaktadır.
Üst kat orta sofa, giriş bölümünün üstündeki kahvaltıların
yapıldığı çinili balkona açılmaktadır. Çinili balkonun sağında bir banyo yer
alır. Koridor başlangıcında ilk olarak Prof. Dr. Afet İnan ‘ın odası
bulunmaktadır. Buradan birbirine bağlı olan iki ayrı dinlenme odasına
girilmektedir. Dinlenme odasının sonuncusu Atatürk’ün çalışma odasına bir
kapıyla açılır. Çalışma odası da Atatürk’ ün yatak odasıyla bağlantılıdır. Her
iki odanın önünde “L” biçimli birer balkon bulunmaktadır. Yatak odasının
açıldığı banyo orijinal armatürlere sahiptir. Orta salonun sağ yanında kalan
bölüm, misafirlere ayrılan odaları kapsamaktadır. Banyonun yanındaki ilk oda,
misafir yatak odasıdır. Bu oda ve Atatürk’ün banyosu, içeriye çekilmiş bir
balkona açılmaktadır. Koridorun üstünde bulunan yan yana iki yatak odasından
soldaki Atatürk’ ün manevi kızı Sabiha Gökçen’e, sağdaki oda ise Zehra Hanım’a
aittir. Bu odanın bitişiğinde bir banyo ve hizmetlilere ait birer oda yer
almaktadır.
Yapının dış cephesinde herhangi bir süsleme öğesine
rastlanmaz. Giriş cephesi Art- Deco özelliklerine sahiptir. İç mekânda
tavandaki alçı süslemeler ve mobilyalarda geç rokoko ve ampir üslup izlenir.
Binanın iç dekorasyonunda yer alan mobilyalar Dolmabahçe Sarayından
getirilmiştir.
Yalova İli, Termal İlçesi’nde bulunan Atatürk Köşkü
(No:193); Gayrimenkul Eski Eserler Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından 14.05.1983
tarih ve 14971 sayılı kararı ile tescil edilmiştir.”
Yorumlar
Yorum Gönder