Kıvılcımı Söndürmeyen Ateşi Zapt Edemez

İnsan Neyle Yaşar? Kitabının ikinci öyküsüydü bu hikaye. Başlığı okumamla beraber merak etmeye başlamıştım bu öyküyü. Hani bazı cümleler vardır, insanın içine dokunur işte böyle olmuştu. Daha başlıkta içime dokunmuştu.

Bu kısa öykü bir hayat dersi aslında. Nefret küçük bir kıvılcım olup yüreğimizde ki yerini aldığında kendimizi haklı çıkarmak adına her yola sürükleyebiliriz. Nefret yüktür derler ya işte öyle… Bu hikayede de nefretin aslında en çok kime zarar verdiğini net bir şekilde göreceğiz.

Bir yumurtadan başlayan, her şeyi koca alevlere dönüştüren bir öfke anlatılıyor bu öyküde. Aslında ilk başlarda huzurlu bir komşulukları vardı bu öyküde ki insanların. Sonra bir gün tavuk karşı komşunun arsasına girer ve bir yumurta kayıptır. Önce kadınlar başlar kavgaya. Bir yumurtadan sebeple… Sonra erkeklerde dahil olur bu kavgaya. Öyle büyür öyle büyür ki bu kavgalar. Artık birbirlerini şehre gidip mahkemeye vermekten neredeyse topraklarıyla uğraşacak vakit bulamamışlar. Tabi ki yaşlı ihtiyarlar nasihat etse bu mesele kolay kolay bitmez. Şayet ortada bir gurur vardır ve ben ondan özür dileyip, kendimi düşürememdir. Her çağda olan insani duygu…

“Başlangıçta erkekler birbirlerine iftira ederken, sonraları gerçekten çalmaya, kötü yalanlar söylemeye başladılar. Kadınlarla, çocuklar da bu örneğe uydular. Hayatları gittikçe kötüleşti. İvan Şçerbakov ile Topal Gavrilo birbirlerini köyün ihtiyar heyetine, bölge ve sulh mahkemelerine öyle çok dava etti ki yargıçların hepsi onlardan bıktı; kâh Gavrilo İvan’a, kâh İvan Gavrilo’ya bir ceza aldırıyordu. Köpeklere dönmüşlerdi: Onlar da ne kadar boğuşursa o kadar kudururlar. Boğuşma esnasında köpeklerin birinin sırtına vurulursa, öteki köpek ısırdı sanarak gözü iyice döner. Bu adamlar da böyleydi işte: Dava açıp duruyorlar, birisi diğerine bir hüküm giydirir ya da tutuklatırsa diğeri öfkeden kuduruyor, “Dur hele sen, ben sana nasıl ödeteceğim,” diyordu. Bu şekilde tam altı yıl geçti. Yalnızca sobanın üzerinde ihtiyar hep aynı şeyi söylüyor, öğütler veriyordu:

       - Ne yapıyorsunuz çocuklar? Bırakın eski hesapları, büyütmeyin işi, kin tutmamak iyidir. Kötülük eden kötülük bulur.” 

Kavgalar ve mahkemeler devam ederken. İvan en sonunda Gavrilo’ya kırbaç cezasını aldırtmıştı. Gavrilo bunun üzerine sana bunu ödeteceğim, seni yakacağım demiştir. İvan ise bu kesin dediğini yapar diyerek nöbet tutmaya başlamıştır.

İvan sonunda samanların orada bir adam görmüştür. Bu adam ufak bir sap demetini tutuşturup kaçmaya başlamıştır. İvan ise işte şimdi seni yakalayıp işini bitireceğim diye düşünerek Gavrilo’nun peşinden koşmaya başlamıştır. Bu İvan için bir fırsata dönüşmüştür. Zira onu yakalarsa, ona iyi bir ceza aldırabilecektir. İvan koşar koşar ama Gavrilo’yu yakalayamaz.

İvan geri döndüğünde kıvılcımın büyüyüp, tüm evini sardığını görür, artık iş işten geçmiştir. Ateş büyüdükçe büyümüş önce İvan’ın her şeyini, sonrada Gavrilo’nun evine sıçrayıp onunda her şeyini yakmıştır. Tüm hayvanları ve gelir sağlayan kaynakları yanmıştır bu iki eski dostun…

İvan delirir gibi olmuş, “Sap demetini alıp, çiğneyeydim keşke, nedir bu başıma gelen dostlar” diyerek ellerini uyluklarına vurmaya başlamıştır…

Babasının öğütlerini anlamış, “Kıvılcımı zapt etmeyen, ateşi söndüremez” ne demektir başına dank etse de iş işten geçmiştir. Ancak daha fazla yanlış yapmak istememiştir. Bu öfke ve nefrete artık son vermiştir. Gavrilo ise İvan’dan korkarak yaşamaya başlamış ancak çok geçmeden İvan’ın iyi niyetini görmüş ve yaptıklarından o da pişman olmuştur…

Nefret ateşimizi söndüremeyecek kadar büyütmeden, onu ağzımızda çiğneyip tükürmek dileğiyle…